Διατλαντικές τριβές.

Στο δημοφιλές δανέζικο πολιτικό δράμα “Μπόργκεν”, η Κυβέρνηση της χώρας έρχεται αντιμέτωπη με την αποκάλυψη πως η αμερικανική CIA συνεργάζεται με τις τοπικές μυστικές υπηρεσίες, διατηρώντας κρυφό χώρο κράτησης υπόπτων σε δανέζικο έδαφος στον Αρκτικό κύκλο. Στον πραγματικό κόσμο, το δημόσιο ενημερωτικό δίκτυο της Δανίας αποκάλυψε πως οι στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες της χώρας συνεργάστηκαν με την Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ για την παρακολούθηση Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών, συμπεριλαμβανομένης της καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ, από το 2012 ως το 2014.

Εκμεταλλευόμενοι την πρόσβαση σε δανέζικες υποδομές, οι Αμερικανοί κατάσκοποι φαίνεται πως απέκτησαν πρόσβαση στις κλήσεις, τα μυνήματα και τη διαδικτυακή δραστηριότητα μιας σειράς κορυφαίων Γερμανών αλλά και Σκανδιναβών πολιτικών. Σύμφωνα μάλιστα με την Έκθεση που είδε το φως της δημοσιότητας, κατασκεύασαν μέχρι και data centre σε εγκαταστάσεις του νησιού Άμαγκερ, νότια της Κοπεγχάγης για το σκοπό αυτό. Σε όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις, με την εξαίρεση της δανέζικης εμπλοκής, η υπόθεση δεν είναι νέα. Την αποκάλυψε πρώτος το 2013 ο Αμερικανός πρώην τεχνικός σύμβουλος της NSA, Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος διέρρευσε στον Τύπο απόρρητα στοιχεία για τις μαζικές παρακολουθήσεις των αμερικανικών υπηρεσιών, έχοντας σήμερα φυγαδευτεί στη Ρωσία. Η κατάσταση ωστόσο περιπλέκεται από δύο δεδομένα.

Το πρώτο είναι πως η παρακολούθηση της γερμανικής ηγεσίας, συμπίπτει με την περίοδο σχεδιασμού του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη, διευρύνοντας την ενεργειακή εξάρτηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων από τη Μόσχα. Ουάσιγκτον και Βερολίνο είχαν σημαντικές τριβές για το θέμα, με το σημερινό Αμερικανό πρόεδρο να έχει υπάρξει σφοδρός πολέμιος του έργου. Στον απόηχο μάλιστα των αποκαλύψεων για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, υψηλόβαθμη γερμανική αντιπροσωπεία βρίσκεται αυτές τις ημέρες στις ΗΠΑ. Βασικός στόχος είναι να επουλωθούν οι διμερείς πληγές, με την απόφαση Μπάιντεν να μην επιβάλει κυρώσεις στις εμπλεκόμενες με την κατασκευή εταιρίες, να αποτελεί μια πρώτη κίνηση καλής θέλησης προς την Ευρώπη, μιας και το έργο έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ποσοστό 95%.

Το δεύτερο δεδομένο είναι πως οι παρακολουθήσεις της NSA έλαβαν χώρα κατά την Προεδρία Ομπάμα – Μπάιντεν. Κατά συνέπεια, ο σημερινός επικεφαλής των ΗΠΑ δύσκολα θα μπορέσει να αποκηρύξει τη δράση των υπηρεσιών που προΐστατο, ενώ δημοσιεύματα ήδη από το 2013 τον έφεραν ως άμεσα ενήμερο. Ήδη, με προεξάρχουσα τη Γαλλία, πολλές ευρωπαϊκές χώρες ζητούν από τις ΗΠΑ να αποσαφηνίσουν την κατάσταση σχετικά με τις αποκαλύψεις για τις παρακολουθήσεις, σε μια περίοδο που αναμένεται εκ νέου στενότερη διατλαντική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των διμερών προκλήσεων. Στα μέσα Ιουνίου μάλιστα, ο Αμερικανός Πρόεδρος αναμένεται να βρεθεί στην Ευρώπη για μια σειρά συναντήσεις με Ευρωπαίους πολιτικούς, ξεκινώντας από τη συνάντηση των G7 στο Λονδίνο, τη Διάσκεψη του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και τη διμερή Διάσκεψη ΗΠΑ-ΕΕ. Και σίγουρα, υπό τη σκιά του σκανδάλου αλλά και της αμερικανικής πίεσης για περισσότερες νατοϊκές δαπάνες, αρκετοί θα είναι αυτοί που κοιτώντας τα κινητά τους τηλέφωνα, θα ζητήσουν περισσότερες εξηγήσεις κατά μέτωπο.