Εάν άφησε ένα θετικό η τετραετία Τραμπ και ο εμπορικός πόλεμος των ΗΠΑ με την Κίνα, είναι πως αφύπνισαν μερικώς την ηγεσία της Ευρώπης για το βαθμό εξάρτησης της. Οι διατλαντικές τριβές για τις σχέσεις των Ευρωπαϊκών κρατών με τον κινεζικό τεχνολογικό γίγαντα Huawei, ο οποίος προμηθεύει βασικά εξαρτήματα 5G, ήταν απλά η κορυφή του παγόβουνου, που πυροδότησε τη συζήτηση για περισσότερη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης.
«Χρειαζόμαστε Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, Ευρωπαϊκές λύσεις, Ευρωπαϊκό ταλέντο, Ευρωπαϊκή νομοθεσία» είχε τονίσει ο Εμ.Μακρόν κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης με τον συνιδρυτή του Skype το 2018. Σήμερα το μόνο από τα παραπάνω που διαθέτει η Ε.Ε. είναι η νομοθεσία. Όλα τα υπόλοιπα καλείται να απαντήσει η «Ψηφιακή Πυξίδα 2030», το σχέδιο δηλαδή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε η Ευρώπη να κερδίσει σημαντικό έδαφος στο χώρο της τεχνολογίας αιχμής, αλλά κυρίως να ανακτήσει την ψηφιακή της κυριαρχία.
Σήμερα το 94% των ψηφιακών δεδομένων των Ευρωπαίων πολιτών αποθηκεύονται σε data center στις ΗΠΑ, καθώς πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες χρησιμοποιούν αμερικανικές λύσεις. Το καθοριστικό βήμα για την ψηφιακή κυριαρχία θα επέλθει όταν οι Ευρωπαίοι πολίτες αποκτήσουν τον έλεγχο των δικών τους δεδομένων. Για να συμβεί αυτό, θα χρειαστεί χρόνος, όμως το σχέδιο της Ε.Ε. περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού παρόχου υπηρεσιών cloud, υπό την κωδική ονομασία Gaia-X.
Ο πιο φιλόδοξος στόχος όμως, δεν είναι αυτός. Με τις ανάγκες για ψηφιοποίηση να αγγίζουν κάθε πτυχή της καθημερινότητας, από τα κινητά τηλέφωνα μέχρι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει την ευρεία παραγωγή ημιαγωγών (μικροτσίπ) στο έδαφος της. Σήμερα, η αγορά των ημιαγωγών είναι ολιγοπωλιακή, με τις παγκόσμιες ανάγκες να καλύπτονται κυρίως από την Ταϊβάν και τη Ν.Κορέα. Η ραγδαία ψηφιοποίηση της οικονομίας, καθιστά την απρόσκοπτη διαθεσιμότητα μικροτσίπ αντίστοιχης σημαντικότητας με τη ροή πετρελαίου τις προηγούμενες δεκαετίες. Κι’ αν η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων είχε πολλαπλές μεταβλητές, δεν ισχύει το ίδιο για την παραγωγή ημιαγωγών, όπου η Ε.Ε. στοχεύει μέχρι το 2030 να έχει αυξήσει το μερίδιο της σε 20%. Η μείωση της εξάρτησης της Ε.Ε. στον τομέα των μικροτσίπ θα συμβάλει καθοριστικά και στους υπόλοιπους στόχους της Έκθεσης, μεταξύ των οποίων η απρόσκοπτη πρόσβαση των Ευρωπαίων στα δίκτυα 5G, αλλά κυρίως θα προσφέρει ανάσα στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία και τη μετάβαση της στην ηλεκτροκίνηση.
Μπροστά στην προοπτική που ανοίγει το σχέδιο για αυξημένη παραγωγή ευρωπαϊκών ημιαγωγών, η Ελλάδα οφείλει να διεκδικήσει τις πιθανότητες της να έχει ενισχυμένο ρόλο στην αλυσίδα παραγωγής. Όπως μάλιστα τονίζουν αναλυτές, πιο σημαντικό ρόλο, ακόμα και από τις ίδιες τις μονάδες κατασκευής των ημιαγωγών, θα παίξουν οι βιομηχανίες εκείνες που θα υποστηρίζουν τις υποδομές τους. Κι’ η φιλοξενία ορισμένων από αυτές σε ελληνικό έδαφος, δεν θα έχει μόνο οικονομική, αλλά στην περίπτωση μας και γεωπολιτική αξία.