Αφρο-Ασιατική χώρα.

Λίγες ώρες πριν οι ελληνικές σημαίες αναρτηθούν στους ιστούς των δρόμων της Τρίπολης στη Λιβύη, ο Τούρκος Πρόεδρος μιλώντας στο κοινοβούλιο της Αγκόλα σημείωνε πως «η τύχη της ανθρωπότητας δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφεθεί στο έλεος μιας χούφτας χωρών που κέρδισαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Για τον Ταγίπ Ερντογάν, η παρουσία στη Δυτική Αφρική είναι στρατηγικός στόχος. Ήταν η 28η επίσκεψη σε μια περιοχή, στην οποία καλλιεργεί συστηματικά την παρουσία της Τουρκίας. Για τους Αφρικανούς, η γειτονική χώρα δεν κουβαλά τις φορτίσεις των παραδοσιακών ευρωπαϊκών αποικιοκρατικών δυνάμεων, ούτε τα ηθικά βάρη που φέρουν οι ΗΠΑ και η Κίνα. Κατά συνέπεια, η αποδοχή συνεργασίας είναι ευκολότερη. Για τον Τούρκο Πρόεδρο πάλι, αυτό είναι το πεπρωμένο της χώρας του. Η αποστροφή του περί «αφρο-ασιατικής χώρας» υπογράμμισε, πως η παρουσία της Τουρκίας στην περιοχή είναι διαχρονική και πυλώνας της νέο-οθωμανικής προσέγγισης του, για το ρόλο της Τουρκίας ως περιφερειακή υπερδύναμη, με τις ισχυρές ζώνες επιρροής. Ακόμα και την ώρα που η τουρκική οικονομία κλυδωνίζεται, το διεθνές αποτύπωμα ισχύος οφείλει να παραμένει αναλλοίωτο. Μόνο έτσι θα διευθυνθεί η «αξία» της Τουρκίας στα διεθνή φόρα.

Η γειτονική χώρα συνολικά προσφέρει 1 εκατ. ευρώ το χρόνο στην Αφρικανική Ένωση, ενώ από 12 πρεσβείες το 2009 στην Αφρική, έχει ήδη 41, με στόχο σύντομα να έχει παρουσία και στις 54 αφρικανικές χώρες, σε 30 εκ των οποίων προσφέρει αναπτυξιακή βοήθεια. Σήμερα θα βρει κανείς τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση εκτός τουρκικής επικράτειας στη Σομαλία, και σημαντικές εξαγωγές όπλων και drones σε Αλγερία, Μαρόκο και Λιβύη. Δεκαδες τουρκικά σχολεία διάσπαρτα στις ισλαμικές χώρες της Αφρικής και τουρκικές σαπουνόπερες να κατακλύζουν την τηλεόραση. Στη Ρουάντα το μεγαλύτερο κλειστό γήπεδο χτίστηκε από τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες, όπως και το Τζαμί στη Γκάνα, ενώ στην Αιθιοπία, τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής, η Τουρκία είναι ο δεύτερος ισχυρότερος επενδυτής και κατασκευαστής του εθνικού σιδηροδρόμου. Επιπλέον, Σενεγάλη και Νίγηρας αυξάνουν συνεχώς τις εμπορικές και στρατιωτικές σχέσεις με την Άγκυρα, ενώ οι τουρκικές αερογραμμές έχουν ήδη εντάξει 60 δρομολόγια από και προς τις 39 σημαντικότερες πόλεις της αφρικανικής ηπείρου. Αντίστοιχα, οι τουρκικές ετικέτες, που είναι φθηνότερες από τις ευρωπαϊκές και πιο ποιοτικές από τις κινεζικές, βρίσκουν χώρο στα σούπερ μάρκετ τεράστιων αγορών, όπως της Νιγηρίας και της Αγκόλα, ενώ ο κατασκευαστικός κλάδος διεκδικεί συστηματικά μεγάλα έργα. Συνολικά η αξία των τουρκο-αφρικανικών εμπορικών συναλλαγών εκτοξεύθηκε από τα 5.4 δις. δολάρια το 2003 στα 24 δις. το 2020.

Στην ανάλυση του Τούρκου Προέδρου, η χώρα του ανταγωνίζεται την Κίνα και τη Γαλλία στην περιοχή. Το όραμα της περιφερειακής υπερδύναμης είναι για τον Ταγίπ Ερντογάν το πεπρωμένο της Τουρκίας, σε ένα πολυπολικό κόσμο, που στη δική του ανάλυση συνεχίζει να καθοδηγείται από μια ξεπεσμένη ελίτ χωρών, που κέρδισε το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όμως πια, με τις συνθήκες να έχουν αλλάξει, η Τουρκία διεκδικεί να είναι μέρος του νέου διαμοιρασμού. Ίσως μάλιστα και μεταξύ εκείνων που θα διεκδικήσουν μια θέση μόνιμου μέλους σε ένα νέο, διευρυμένο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Κι’ αυτή θα είναι μια εξέλιξη που αφορά και την Ελλάδα.