«Οι ελίτ μιλούν για το τέλος του κόσμου, όταν εμείς μιλάμε για το πως θα βγάλουμε το μήνα», έγραφε ένα πλακάτ στα Ηλύσια Πεδία. Δυο τόσο διαφορετικοί κόσμοι, με τόσο διαφορετικά προβλήματα, συμπυκνωμένα σε τόσες λίγες λέξεις.
Οι διαδηλώσεις στη Γαλλία, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα τρέιλερ της νέας εποχής. Σαν αποσπασματικές σκηνές από δυστοπικές ταινίες του Hollywood.
Από τη μία οι ισχυροί και από την άλλη οι κάθε λογής «κολασμένοι», πέρα από οποιοδήποτε διαχωρισμό αριστερά – δεξιά. Πάνω από κόμματα και διαιρετικές τομές του παλιού κόσμου. Μόνο συγκολλητικό στοιχείο, το αίσθημα της αδικίας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτού του αισθήματος, πως οι προσωπικές και κοινωνικές μας αποτυχίες, είναι προϊόν αδικίας.
Αυτοί που διαδήλωσαν στα Ηλύσια Πεδία, δεν πολέμησαν μόνο τον ίδιο το Μακρόν. Εξέφρασαν την αντίθεση τους στη νέα εποχή. Σε μια εποχή που δεν κατανοούν, τους μοιάζει μακρινή και τους αγχώνει. Νιώθουν outsiders, σε ένα παιχνίδι που δε μπορούν να επηρεάσουν.
Στην πραγματικότητα όλες οι αρετές που ανέδειξαν το Μακρόν στην εξουσία, έγιναν το κόκκινο πανί που έβγαλε τους διαδηλωτές στο δρόμο. Ο Γάλλος Πρόεδρος εξελέγη ως πρωταθλητής της δημιουργικής τάξης. Αυτής που έχει τη δυνατότητα να κερδίζει συνεχώς περισσότερα, να ζει μέσα στον κοσμοπολιτισμό και να βλέπει τον κόσμο από κοντά, ταξιδεύοντας και επιχειρώντας όπου θέλει. Να ζήσει πράγματα, που άλλοι βλέπουν από την τηλεόραση και το διαδίκτυο. Εξελέγη, ως επιλογή ενημερωμένων ανθρώπων, που αντιλαμβάνονται το πρόβλημα της Κλιματικής Αλλαγής, αλλά συνήθως αποτυγχάνουν να νιώσουν τη σημαντικότητα μιας λύσης στο πρόβλημα των κόκκινων στεγαστικών δανείων.
Στο πρόσωπο του Μακρόν, το 90% της γαλλικής κοινωνίας, που είδε θετικά τις κινητοποιήσεις, αναγνώρισε το πρόσωπο της ανισότητας. Των ελίτ εκείνων που εξελέγησαν για να κάνουν μεταρρυθμίσεις, οι οποίες γυρίζουν μπούμερανγκ στους πιο αδύναμους. Κι’ αυτό οι πολιτικοί της «κατηγορίας» του Γάλλου Προέδρου, δείχνουν μέχρι σήμερα να αδυνατούν να το καταλάβουν. Το φρέσκο πρόσωπο και οι διαφορετικές επικοινωνιακές προσεγγίσεις μπορεί να αρκούν για να γοητευθεί το κοινό και να σε εκλέξει, δεν εγγυώνται όμως την επιβίωση σου.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν υπέστη αδιαμφισβήτητα την πρώτη του στρατηγική ήττα.
Κανιβαλίστηκε γρήγορα. Και αναγκάστηκε να πάρει πίσω την αύξηση στις τιμές των καυσίμων που προωθούσε, ως μονόδρομο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Διότι ωραία λύση τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αρκεί να μπορείς να αγοράσεις. Ο Μακρόν επιτέθηκε σε ένα πρόβλημα με κατά μέτωπο ορθολογισμό. Δεν έκανε άσχημα. Όμως δεν είχε προετοιμάσει την κοινωνία. Έχασε τη μάχη με τα «κίτρινα γιλέκα», όχι για λόγους επικοινωνίας. Έχασε γιατί δεν απέκτησε γρήγορα επαφή με τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και δε δημιούργησε την προσδοκία πως η λαϊκή βάση έχει να κερδίσει κάτι άμεσα από τις πολιτικές του.
Τα προβλήματα, τα οποία οδήγησαν στις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στη Γαλλία μετά το Μάη του 68 σύμφωνα με τη Le Monde, δεν ήταν κανενός είδους εφεύρεση. Είναι υπαρκτά. Και δημιουργούν συνεχώς διευρυνόμενες κοινωνικές τομές. Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, ανακάλυψε το βάθος αυτών των τομών με οδυνηρό τρόπο. H απόσταση της μεσαίας τάξης με τους «από πάνω» έχει διευρυνθεί. Στην πραγματικότητα, αυτοί που παλαιότερα αποτελούσαν την αστική τάξη, αρνούνται να ομολογήσουν πως φτώχυναν. Το κυρίαρχο συναίσθημα όμως, δεν είναι η οργή, αλλά η ντροπή. Ντροπή για τις ανέσεις που έχασαν και τη ματαίωση των ονείρων της. Και αυτό προκαλεί το θυμό.
Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν απέχει πολύ. Η μεσαία τάξη εξαφανίστηκε. Όμως μετά από μια σχεδόν δεκαετία πολιτικής περιπλάνησης, ο κόσμος αναζητεί την επιστροφή στη σταθερότητα. Σ’ αυτά που ξέρει. Μακριά από πειράματα, περιπέτειες και ψευδείς προοδευτισμούς. Η παγίδα μπροστά σ’ αυτή την πρόκληση, είναι να εγκλωβιστούμε στο αίτημα για μεταρρυθμίσεις, αγνοώντας μια βασική παραδοχή. Πως αν ο κόσμος δε νιώσει πως έχει να κερδίσει κάτι από όλες αυτές, δε θα βάλει πλάτη σε κανένα σχέδιο. Και όχι μόνο αυτό. Στην πρώτη δύσκολη στιγμή, θα αντιδράσει σφοδρά.
Αυτό που χρειάζεται η κοινωνία είναι ξανά μια συγκολλητική ουσία. Μια νέα αίσθηση ανήκειν που θα καταπραΰνει τις ανισότητες και θα δώσει στους πολίτες την αίσθηση πως οι αλλαγές γίνονται υπέρ τους. Χρειαζόμαστε μια νέα πολιτική ενός Έθνους, που θα ενώσει τις διαφορετικές κοινωνικές φυλές σήμερα και θα κάνει όσο το δυνατόν περισσότερους να νιώσουν μέρος του παιχνιδιού. Ένα νέο υβριδικό μοντέλο ορθολογικών επιλογών και κοινωνικής κατανόησης. Με μια νέα υβριδική αντιπροσώπευση. Ορθολογική και καθημερινή.