Δύο κυρίες συζητούν στο Μετρό αν λειτουργούσε ως εκκλησία ή ως μουσείο. Ενστικτωδώς πέφτει το μάτι μου στη διπλανή κοπέλα, που πληκτρολογεί #NotreDame στο twitter και σκρολάρει για ώρα. Στα ακουστικά μου ο Εν Λευκώ αναπαράγει νεότερα για την ζημιά.
Η είδηση για τη φωτιά στην Παναγία των Παρισίων λίγο πολύ κατέκλυσε την ειδησεογραφία. Την ακούς παντού. Μαζί της άνοιξε και μια συζήτηση για το τι συμβολίζει η «Notre Dame».
Αποξενωμένη από τους συμβολισμούς, είναι μια εκκλησία. Στο πλαίσιο που οι περισσότεροι τη γνωρίζουμε, είναι ένα πολιτιστικό τοπόσημο του Παρισιού. Αν κάνουμε κ άλλο zoom out στην οπτική μας, μπορεί ακόμα κ να επιχειρηματολογήσει κανείς πως είναι ένα συστατικό σύμβολο συνολικά της ευρωπαϊκής κουλτούρας ή ακόμα ακόμα και του παγκόσμιου κοσμοπολιτισμού.
Γιατί όμως μια εκκλησία γίνεται σημείο αναφοράς; Για τον ίδιο λόγο που έγινε και μια άλλη, αρχαιότερη, ο Παρθενώνας. Γιατί η πίστη συνδέθηκε για αιώνες με την εξέλιξη και τον πολιτισμό. Οι άνθρωποι έδωσαν όψη μέσα από την τέχνη στο άγνωστο και το σωτήρια αναπάντεχο, στην ελπίδα που χρειάζονταν στα δύσκολα. Ακόμη και χθες, ως έσχατη αντίδραση, στην Παναγία απευθύνθηκαν ψέλνοντας.
Η Notre Dame, ο Παρθενώνας, το Παλάτι του Palace of Westminster ή το Κολοσσαίο όμως, υπερέβησαν ως κτίρια την αποστολή τους και αποτελούν σήμερα τον καμβά μιας κοινής πολιτισμικής ταυτότητας. Είναι μνημεία της πια.
Λαοί με διαφορετικές γενετικές καταγωγές, έχουν ενωθεί μέσα από ένα αόρατο νήμα. Ένα νήμα, που ξεκινά από την κλασική Ελλάδα, την Αναγέννηση, το Διαφωτισμό και καταλήγει σε μια σχεδόν οικουμενική κουλτούρα πάνω στην οποία -το μεγαλύτερο κομμάτι του κόσμου- συνεννοείται και επικοινωνεί.
Στην ουσία πρόκειται για ένα τοπόσημο μνήμης. Σταθερά κοινής πολιτισμικής καταγωγής. Ένα από εκείνα τα σημεία εξέλιξης του δυτικού πολιτισμού, τα οποία αναγνωρίζουν ως συγγενή τους, άνθρωποι από διαφορετικά μήκη και πλάτη του κόσμου. Από αυτά, που το πνεύμα υπερβαίνει τα σύνορα και το DNA, θυμίζει τις χριστιανικές ρίζες της κουλτούρας μας και διαμορφώνει μια ταυτότητα πέρα από τα σημερινά παραδοσιακά σύνορα.
Όσο κι’ αν ξενίσει, η Παναγία των Παρισίων δεν ανήκει στους Γάλλους, όπως ο Παρθενώνας δε μπορεί να ανήκει μόνο στους Έλληνες. Και γι’ αυτό συμβολικά και ουσιαστικά, η Γαλλία οφείλει να δεχθεί οικουμενική βοήθεια στην ανοικοδόμηση της. Έστω και ένα ευρώ από τους λαούς εκείνους, που τη θεωρούν σημείο και της δικής τους πολιτισμικής καταγωγής.