«Έρχομαι από το Σπίτι μου στο Παλάτι σας». Μ’ αυτή τη φράση η Βασίλισσα Βικτωρία περιέγραψε στην οικοδέσποινα Δούκισσα του Sutherland τη μεγαλοπρέπεια του Stafford House (νυν Lancaster House) κατά την άφιξη της στο ρεσιτάλ πιάνου του σπουδαίου Chopin, το 1848.
Το μέρος απ΄ όπου χθες η Tερέζα Μέι απεύθυνε το διάγγελμα της έχει βαθιά ιστορία. Σκηνικό ιδανικό για να υπενθυμίσει το μεγαλοπρεπές παρελθόν της χώρας, η σημερινή ιδιοκτησία του Υπουργείου Εξωτερικών και της Κοινοπολιτείας (Foreign and Commonwealth Office), παραπέμπει στην παλιά αυτοκρατορική Αγγλία. Το ίδιο και τα λογότυπα.
Η Tερέζα Μέι χρειάστηκε συνολικά 6459 λέξεις για να περιγράψει το όραμα της για τη μετά-Brexit εποχή, μέσα από μια «καθαρή» και οριοθετημένη σχέση με την άλλη πλευρά της Μάγχης. Προσπαθώντας να αντλήσει δύναμη από το παρελθόν, η Μέι έκανε λόγο για παλιούς φίλους και νέους συμμάχους στους οποίους η Μ.Βρετανία πρέπει να απευθυνθεί ξανά. Χώρες της Κοινοπολιτείας, ΗΠΑ, Κίνα, Αραβικός Κόλπος, είναι οι αγορές που θα επιχειρήσει να ξεκλειδώσει για τις βρετανικές επιχειρήσεις. Σε διεθνές επίπεδο, μην απορήσει κανείς, μάλιστα, αν μεταξύ Μέι και Τραμπ επιχειρηθεί μια εκ νέου ειδική ατλαντική σχέση, με φόντο τη ανάσχεση της επιρροής της Ε.Ε. στην περιφέρεια της Ευρώπης.
Αν έβλεπε κανείς μόνο τα πρώτα 3/4 της ομιλίας, θα μπορούσε να συμπεράνει ότι επρόκειτο για μια απολογητική ομιλία. Μια προσπάθεια να εξηγηθεί γιατί φτάσαμε στο Brexit με αναφορές στην ιδιαίτερη κουλτούρα της χώρας και την ιστορική της προδιάθεση να απευθύνεται σε όλο τον κόσμο. Σε ορισμένα σημεία ζήτησε σχεδόν κατανόηση. Δεν ήταν όμως έτσι. Η Tερέζα Μέι χρησιμοποίησε τη διαπραγμάτευση αποχώρησης από τις Βρυξέλλες για να πείσει το εσωτερικό της ακροατήριο ότι έχει σχέδιο για την επόμενη ημέρα.
Αναζητώντας τους αριθμούς πίσω από τις λέξεις, η Βρετανίδα Πρωθυπουργός χρησιμοποίησε στην ομιλία της διπλάσιες σχεδόν φορές τη λέξη «world», απ’ ότι «european». «Global Britain» έγραφε άλλωστε το αναλόγιο, κλείνοντας το μάτι στο μέσο πολίτη που στήριξε το Brexit. Και η Μέι εκεί ποντάρει. Να μετατρέψει την ψήφο αυτή στο μονοπάτι που θα οδηγήσει ξανά στο «Great» τη Βρετανία, μέσα από την επιστροφή στο «Global». Το Brexit ήταν μια ψήφος για να βρει η Βρετανία ξανά τον εαυτό της, σχεδόν είπε η Tερέζα Μέι, εμμένοντας στον κομβικό ρόλο του εμπορίου για την επιτυχία του σχεδίου της. 92 φορές άλλωστε αναφέρθηκε σ’ αυτό, περισσότερες από κάθε άλλη λέξη, πλην των δυο παραπάνω.
Αν ο Τσώρτσιλ στην περίφημη του ομιλία δήλωσε στο βρετανικό λαό ότι δεν έχει να του προσφέρει τίποτε άλλο «παρά αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα», η Τερέζα Μέι σε μια λιγότερο δραματική αλλά εξίσου κρίσιμη για το μέλλον της χώρας ομιλία υποσχέθηκε αλήθεια, όραμα, κοινωνική δικαιοσύνη και αυτοπεποίθηση στους Βρετανούς. Και ακριβώς σε αυτό το σημείο της ομιλίας της επέλεξε να τοποθετήσει και τις απειλές της προς τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσα από την περηφάνια του βρετανικού λαού, προσπάθησε να ορθώσει ανάστημα, να απαιτήσει σεβασμό και να αντλήσει νομιμοποίηση για μια διαπραγμάτευση που ήδη γνωρίζει ότι θα χρειαστεί συμβιβασμούς.
Η Μέι ζήτησε -και θα φανεί αν λάβει- συσπείρωση γύρω από το πρόσωπό της, ώστε να υλοποιήσει το σχέδιο της για επιστροφή σε μια μεγαλοπρεπή Βρετανία. Γνωρίζει κατά βάθος, ότι η γραφειοκρατική διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες θα διαρκέσει αρκετά και ίσως να μην είναι τελικά το μεγάλο της πρόβλημα. Η πρόκληση μιας σκωτσέζικης «αποστασίας» με αφορμή το Brexit, είναι ήδη εδώ. Και αυτό τον κίνδυνο θα επιχειρήσει πρωτίστως να ανασχέσει, μέσα από την επιστροφή εξουσιών και πόρων στο Εδιμβούργο. Θα χρειαστεί όμως πολύ κόπο -και χρήμα ίσως- προκειμένου να πείσει τους Σκωτσέζους πως η φυγή από το «σπίτι» της Ευρώπης, μπορεί να τους αποφέρει σημαντικά οφέλη από τα νέα εμπορικά «παλάτια» που θα επιχειρήσει να χτίσει ανά τον κόσμο η βρετανική Κυβέρνηση, στο πνεύμα της άλλοτε κραταιάς αυτοκρατορίας.
*Άρθρο μου στη Huffington Post .